به گزارش کندونیوز، این روزها اوضاع اقتصادی مردم آنقدر بد است که گوششان با شنیدن هر خبری که در آنیک رقم درشت آمده باشد تیز میشود. خبر چند روز اخیر که مردم را حساس کرده، افشای رقم قرارداد کاپیتان استقلال است. طبق سندی که در رسانهها منتشر شد، وریا غفوری کاپیتان استقلال برای دو فصل بازی در جمع آبیپوشان رقمی معادل ۱۴ میلیارد تومان دریافت خواهد کرد. بعد از انتشار خبر مبلغ قرارداد وریا، خیلی سریع صف کشی موافقین و مخالفین صورت گرفت. داستان قدیمی فقیر و غنی به میان آمد و «حقشه» «حقش نیست»ها مطرح شد. در نظرات جمله «این فوتبالیست فقط پول مفت میگیرن» بسامد بالایی پیدا کرد.
این وضعیت در حالی پدید آمده که درواقع میتوان گفت مسئله چندان ربطی به شخص وریا غفوری ندارد. مردم درمجموع هر جا احساس کنند پولی مخالف انتظاراتشان در حال ردوبدل شدن است موضع میگیرند. البته این حساسیت در مورد وریا غفوری بیشتر است. چراکه شماره ۲۱ استقلال بارها با استوریها، توییتها و مصاحبههایش نشان داده خودش را سمت مردم میداند و از درد جامعه آگاه است. خیلیها میپرسند مگر میشود کسی که در دو سال ۱۴ میلیارد تومان پول میگیرد از درد مردم آگاه باشد؟ و با همین پرسش که پیشاپیش جوابش را خودشان در ذهن آماده دارند، غفوری را به شوآف متهم میکنند. پیشازاین برخی رسانهها بهخصوص صداوسیما نیز با تأکید روی دستمزد بالای ستارههای فوتبال که گاهی دهان به اعتراض نسبت به شرایط کشور باز میکنند، آنها را افرادی دو رو خطاب کرده بودند. در سمت مقابل بخش دیگری از هواداران که دیدگاه فوتبالیشان بر سایر مسائل میچربد با توجه به اقتضائات این رشته و رقمهایی که در سراسر دنیا برای دستمزد بازیکنان پرداخت میشود از طبیعی بودن حقوق وریا غفوری گفتند.
قیمت ارز دستمزد بازیکنان را زیاد کرد
فارغ از نام وریا غفوری ابتدا باید افزایش رقم قراردادهای بازیکنان در فصل جاری را بررسی کرد. طبق آماری که مدیران باشگاهها دادهاند، قیمت بازیکنان لیگ برتر در تابستان سال جاری و در فصل نقل و انتقالات رشد چند برابری داشته است. مدیران تیمهای خصوصی نظیر نساجی و شهر خودرو بیشترین تأثیر را از این اتفاق پذیرفتند و برخی ستارههای خود را از دست دادند. مدیران این تیمها گفتند ما توان رقابت با تیمهای دولتی را نداریم چون بودجه ما محدود است. در یک مورد فرهاد حمیداوی مالک تیم شهر خودرو گفت محمدحسین مرادمند بازیکن فصل پیش این تیم که رقم قراردادش یک میلیارد و هفتصد میلیون تومان بوده با رقم ۱۲ میلیارد تومان راهی استقلال شد. افزایش بیش از ۶ برابری قیمت یک مدافع نهچندان سرشناس و تأثیرگذار نشان میدهد که وضعیت بازار به چه صورت بوده است. طبق گفته مدیران و کارشناسان بخش عمدهای از افزایش ناگهانی دستمزد بازیکنان به وضعیت بازار ارز و ممنوعیت ورود بازیکنان خارجی مربوط میشود. این افزایش تا جایی پیش رفت که وزیر ورزش اعلام کرد، هزینه تمام تیمهای لیگ برتری در فصل جاری هزار میلیارد تومان شده و رسانهها گزارش دادند بیش از 200 میلیارد تومان این رقم متعلق به تیمهای سرخابی است.
بالا رفتن هزینهها همزمان با شیوع ویروس کرونا و کاهش درآمد تیمها از تناقضهای لیگ ایران محسوب میشود. در تمام لیگهای معتبر فوتبال دنیا با رخ دادن شرایط جدید بازیکنان به کاهش رقم دستمزدهایشان رضایت دادند اما در ایران چنین چیزی دیده نشد. مهدی علی نژاد، معاون وزیر ورزش نیز نسبت به این مسئله اعتراض خودش را نشان داد. بااینحال بازیکنانی که امسال با چند برابر شدن دستمزدشان به ثبت قرارداد رضایت دادند به این نکته اشاره کردند که سال پیش با دستمزدشان میتوانستند در بهترین نقاط شهر خانه بخرند ولی امسال با همان پول حتی نمیتوانند هزینه رهن همان خانه را جور کنند پس طبیعی است که پول بیشتری بگیرند. درمجموع میتوان گفت برخلاف مصوبه سازمان لیگ که گروهها را از بستن قرارداد ارزی با بازیکنان منع کرد، در نقل و انتقالات، قیمت روز ارز ملاک ارزشگذاری بازیکنان در نظر گرفته شد.
رنج قیمت ستارههای لیگ
در شرایطی که رقم قرارداد همه بازیکنان افزایش داشته، طبیعی است که وریا غفوری هم از این قاعده مستثنا نباشد. وریا غفوری سالهاست کاپیتان استقلال و یکی از مهرههای کلیدی این تیم بهحساب میآید. در ایران رقم قرارداد بازیکنان شفاف اعلام نمیشود. بااینحال میتوان از روی اتفاقات مشابه با اتفاقی که برای کاپیتان استقلال رخ داد یا گافهای مدیریتی یا اعلام رسمی خود بازیکنان حد متوسط دریافتی بازیکنان را پیدا کرد. بر این اساس میتوان گفت دیگر نباید در قرارداد بازیکنان استقلال و پرسپولیس دنبال ارقام دو یا سه میلیارد بگردیم. همچنین تیمهایی نظیر مس رفسنجان،گلگهر سیرجان، سپاهان اصفهان و تراکتورسازی تبریز نیز با رقمهای کلان بازیکنان مدنظرشان را به خدمت گرفتند. در یک مورد مشخص شد سعید واسعی برای پیوستن از پیکان به تراکتور رقمی معادل ۹ میلیارد تومان برای دو فصل دریافت کرده است. این نکته نیز باید مدنظر قرار بگیرد که سعید واسعی اصلاً جزو بازیکنان تاپ لیگ بهحساب نمیآید و این مسئله در عملکرد او از ابتدای فصل نیز مشهود بوده است. پس با احتساب رقم ۱۲ میلیاردی برای مرادمند، ۹ میلیاردی برای واسعی و رقمهایی در همین حدود برای بازیکنان متوسط لیگ دریافت ۱۴میلیارد تومان توسط وریا غفوری که جزو ستارههای لیگ به حساب میآید، سابقه ملیپوش شدن دارد و هنوز هم میتوان انتظار داشت که به تیم ملی برسد چندان دور از ذهن نیست. دراینبین تنها موردی که میتواند این نتیجهگیری را به چالش بکشد سن و سال وریاست. او که هماکنون ۳۳ ساله است کمکم به پایان دوران فوتبالش نزدیک میشود و منتقدان میگویند، پرداخت یکی از بالاترین دستمزدهای لیگ برای بازیکن ۳۳ ساله هرچند ستاره باشد، منطقی نیست.
کاپیتان استقلال در مارکت جهانی
بعد از مقایسه غفوری با ستارههای لیگ میتوان این بازیکن را در بازار جهانی نیز مورد ارزیابی قرارداد. رقم ۱۴ میلیارد تومان با احتساب نرخ این روزهای ارز میشود ۵۵۰ هزار دلار. در سایت ترنسفر مارکت که ارزش بازیکنان را بر اساس کیفیت روز آنها محاسبه و درج میکند، رقم ۶۵۰ هزار دلار مقابل نام وریا غفوری به چشم میخورد. رقمی که ترنسفر مارکت اعلام میکند الزاماً همان پولی نیست که بازیکن بر اساسش ترنسفر میشود یا دستمزد دریافت میکند اما میتواند بهعنوان یک رنج قیمت برای آن بازیکن در نظر گرفته شود. وقتی این سایت محدوده قیمت غفوری را ۶۵۰ هزار یورو تخمین میزند، دریافت ۵۵۰ هزار دلار آنهم به ریال رقم خارج از عرفی بهحساب نمیآید. رقم تقریبی ارزش غفوری در مقایسه با بازیکنان شاغل در لیگهای حوزه خلیجفارس هم میتواند یک ملاک دیگر باشد. در همان سایت ترنسفر مارکت ارزش بازیکنان ثابت و تأثیرگذار گروههای مدعی لیگهای عربستان، امارات و ستارگان قطر رقمی حدود ۴۰۰ تا ۸۰۰ هزار یورو درجشده است. در اشل بزرگتر رقمی حدود ۵۰۰ هزار دلار در سطح اول فوتبال دنیا اصلاً رقم عجیبی نیست. در همین لیگ خودمان بازیکنان خارجی باکیفیتی بهمراتب پایینتر از وریا غفوری به ایران آمدند و در همان حد و شاید بیشتر هم پول گرفتند. نمونهاش جونیور براندائو در ایران آنقدر بد بود که به او لقب توریست گرانقیمت دادند و شایعه شد او اصلاً فوتبالی نیست. رقم قرارداد جونیور با باشگاه پرسپولیس ۶۰۰ هزار دلار بود. در همین استقلال الحاجی گرو که جزو ضعیفترین خریدهای استقلال لقب گرفت برای فصل اول ۴۵۰ هزار دلار قرارداد بسته بود. همچنین میتوان به نیومایر اشاره کرد که با رقمی معادل ۴۰۰ هزار دلار به جمع آبیپوشان اضافه شد و اندازه یک بازیکن امید هم به کار تیم نیامد؛ بهبیاندیگر اگر استقلال میخواست بازیکنی باکیفیت غفوری را از خارج به ایران بیاورد، نمیتوانست انتظار داشته باشد که این انتقال با رقمی کمتر از ۴۰۰ یا ۵۰۰ هزار یورو برای دو فصل امکانپذیر باشد.
کیفیت فنی بالا، دستاورد متوسط
یکی از مسائلی که روی رقم دریافتی بازیکنان تأثیر میگذارد، عناوین یا بهعبارتدیگر دستاوردهای فردی و تیمی آن بازیکن است. در فوتبال روز دنیا انتخاب شدن بهعنوان بهترین بازیکن جهان، بهترین بازیکن لیگ، بهترین گل زن یا بهترین پاسور لیگ، تعداد دفعات انتخاب شدن بهعنوان بهترین بازیکن ماه، هفته و زمین، تعداد بازی ملی و مواردی ازایندست در مبلغ قرارداد بازیکن لحاظ میشود. همچنین مسئله اسپانسرینگ و درآمدزایی این بازیکن هم بهشدت مدنظر قرار داده میشود. در ایران اما قیمت بازیکنان بر اساس موارد خیلی کلی مثل ملیپوش بودن، تعداد گل یا پاس گل و از همه مهمتر فشار هواداران در فضای مجازی به دست میآید. دراینبین نباید از بازارگرمیهای خود بازیکن با همکاری برخی رسانهها نیز چشمپوشی کرد. رسیدن پیشنهادهای خیالی از لیگ کشورهای حوزه خلیجفارس و اروپا و درخواست مؤکد هواداران به حفظ یک بازیکن هر مدیری را تحتفشار قرار میدهد تا به خواست بازیکن گردن بنهد. وریا غفوری از حیث دستاورد تیمی، یک جام قهرمانی لیگ با سپاهان و یک جام قهرمانی حذفی با استقلال در کارنامه دارد.
او دومین مدافع گل زن تاریخ لیگ برتر با ۳۰ گل زده است که ۱۷گل آن با پیراهن استقلال در ۱۰۵ بازی به ثمر رسیده است. او در این فصل ۴گل برای استقلال زده است. وریا ۲۶ بازی ملی دارد و در این بازیها موفق به گلزنی نشده است. در حوزه افتخارات فردی وریا غفوری عنوان بهترین مدافع فصل 94-1393، حضور در تیم منتخب لیگ همان سال، حضور در تیم منتخب لیگ فصل ۹۷-۱۳۹۶ و دو بار کسب عنوان بازیکن برتر ماه برنامه ۹۰ را در کارنامه دارد. با جمعکردن همه اینها میتوان گفت وریا غفوری ازلحاظ آماری آنچنان دستاورد بزرگی در لیگ فوتبال ایران نداشته است. نه تعداد قهرمانیهایش اندازه بزرگان لیگ است و نه توانسته بهتنهایی استقلال را به موفقیت چشمگیری برساند. یک گل در دربی، یک گل موشکوار به دروازه مهدی رحمتی زمانی که در نفت بازی میکرد، چند بازی درخشان زیر نظر شفر و استراماچونی مجموعه خاطراتی است که وریا برای هواداران تیمش ساخته است. بااینحال و جدا از آمار و ارقام، تعصب وریا به تیم و گذاشتن همه توانش برای موفقیت استقلال بهاضافه ویژگیهای فنی از او بازیکنی محبوب نزد هواداران ساخته است. همین هواداران هنگامیکه بحث احتمال جدایی کاپیتان تیمشان پیش میآید در فضای مجازی پشت بازیکن درمیآیند و باعث میشوند شرایط در چانهزنی میان مدیران و ایجنت از حالت بالانس خارج شود. ناگفته نماند تعداد مخاطب بالای غفوری در فضای مجازی در مسائل مربوط به اسپانسرینگ و قراردادهای تبلیغاتی چه برای باشگاه و چه برای خودش بیتأثیر نیست.
وریا؛ طرفدار مردم یا یک پوپولیست؟
جدا از بحث فوتبالی آنچه وریا غفوری را پیش هواداران فوتبال و حتی سایر اقشار جامعه متفاوت کرده چهره اعتراضی اوست. کاپیتان استقلال جزو معدود ورزشکاران پرهواداری است که در مناسبتهای مختلف کنش مدنی خودش را رسانهای میکند. صریحاللهجه بودن این بازیکن کرد و ساز مخالف زدن با جریانهای رسانهای حاکم بر کشور باعث شده او بهعنوان یک ورزشکار مردمی شناخته شود. غفوری در مسائل مختلفی در چند سال گذشته، موضعهای نسبتاً رادیکالی گرفته است. پست گذاشتن برای دختر آبی در شرایطی که هیچکدام از ستارههای سرشناس فوتبال به خودسوزی «سحر» واکنشی نشان ندادند و پوشیدن تیشرت به یاد او و تشویق سایر بازیکنان تیم به انجام این کار درحالیکه رسماً منع شده بود، واکنش به اتفاقاتی که برای کولبران رخ میدهد با ذکر جمله کلیدی «هیچ تفنگی صدایش از صدای گرسنه بلندتر نبوده است»، حمله به محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه با انتشار این متن:«آقای ظریف شما که میگید افتخار میکنید که به خاطر فلسطین، لبنان، یمن و سوریه تحتفشارید اینو بدونید که این شما نیستید که تحتفشارید درواقع این مردم معمولی هستند که تحتفشارند.» جزو همین کنشهای مدنی است.
وریا همچنین یکبار هم رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه را بابت حمله به سوریه و کشتار کردها بهشدت مورد سرزنش قرارداد و برایش نوشت:«به نام چشمه صلح هزاران خانواده بیگناه را آواره کردی. توی متجاوز آدمکش معنی صلح را نمیفهمی. شرم بر تو و افراد تحت امر تو. تجاوز کردی به خاک کردهای سوریه. دستت به خون انسانهای بیگناه آلوده است. تو خود داعشی با نقابی دیگر. چه دنیای کثیفی است دنیای تو! تو محکومی به تجاوزگری و آدمکشی. تو نمونه بارز فاشیستی اردوغان!» در کنار این اقدامات بیشتر دیدهشده، غفوری همیشه در مورد مسائلی نظیر گرانی و وضعیت نرخ ارز و خرید واکسن و اینجور چیزها نیز موضعهای مشخصی گرفته و از مدیران ارشد کشور انتقاد کرده است. برخی از هواداران استقلال ازلحاظ فیگور و صراحت لهجه وریا غفوری را با مرحوم ناصر حجازی مقایسه میکنند.
بااینحال خیلیها معتقدند که غفوری صرفاً با انجام این اکتهای بیخطر و پوپولیستی بهنوعی در حال شوآف کردن است. منتقدان وریا میگویند، انتقادات او هیچ هزینهای برایش ندارد و در عوض این بازیکن میتواند از مزایای یک چهره مردمی بودن منتفع شود. این دسته از افراد میگویند کاپیتان استقلال بهخوبی حواسش جمع است که پایش نزدیک خطوط قرمز نشود و در ضمن مطمئن است بااینهمه هوادار و پشتوانهای که دارد بعید است نهادی بخواهد هزینه به چالش کشیدن او را به کشور تحمیل کند. بخش دیگری از مخالفین او نیز به دستمزد بالای ستاره آبیها اشاره میکنند و با ضرب و تقسیم و معادل کردنش با حقوق چند سال کارمندان و کارگران میگویند، کسی که حقوق یک سالش معادل ۳۵۰۰ ماه کار کردن یک کارگر با حقوق ۴ میلیون تومان است اصلاً نمیتواند سمت مردم بایستد. در میان این انتقادات مسائلی نظیر برخی از رفتارهای عصبی این بازیکن نظیر آنچه در بازی با نساجی رخ داد، داستان ابتلا به بیماری کرونا و بهبود سریع و این شایعه که او پای پرواز تیمش به قطر گفته است تا پول نگیرم سوار نمیشوم نیز مطرح میشود. یکبار هم علی خطیر، معاون سابق باشگاه استقلال اتهاماتی علیه وریا غفوری مطرح کرد و گفت این بازیکن برای قبول امضای قرارداد ۵۰۰ میلیون تومان پول و یک بیامو با قیمت ۵ میلیارد تومان زیرمیزی گرفته است. این ادعا هیچوقت ثابت نشد.
سوژه تخریب صداوسیما و محبوب هواداران
درحالیکه بحث میان موافقان و مخالفان مردمی بودن وریا همیشه در جریان است، میتوان به واکنش رسانههای دست راستی به اقدامات وریا غفوری نیز اشاره کرد. سال گذشته وریا غفوری بعد از بازی تیمش با پیکان در جمع خبرنگاران با اشاره به دوربین صداوسیما گفت:«اون دوربین تلویزیونه؟ خاموشش کنین. من با تلویزیون مصاحبه نمیکنم.» بعدازاین اتفاق، غفوری در بخش خبری 3۰: 2۰ بهشدت موردانتقاد قرار گرفت. تصاویر وریا غفوری کنار ماشین آخرین سیستم و بعد کات زدن به کودکان فقیر تکنیک بیستونی برای خراب کردن چهره وریا پیش مردم بود که موفق واقع نشد. بااینحال صداوسیما و رسانههای دست راستی هیچوقت بیخیال غفوری نشدند و از هر فرصتی برای به چالش کشیدن او استفاده میکنند. این مسائل گاهی باکریهای هواداران پرسپولیس نیز همراه میشود. خیلیها معتقدند دستهای زیادی در کار است که وریا غفوری دیگر کاپیتان یکی از دو تیم پرطرفدار پایتخت نباشد. از همین روز شنبه که رقم قرارداد غفوری رسانهای شده ا حملات به وریا غفوری در این رسانهها شدت گرفته است. یکی از فعالان رسانهای نزدیک به این رسانهها علی غفوری نوشت:«به عربدهکشی، لشکرکشی مجازی و ادعاهای دروغین و تهی خود و حامیانشان توجه نکنید. این سند، افشای پشت پرده و شائبههای مربوط به پرداختهای میلیاردی از بیتالمال و جیب مردم به مدعیان پوشالی است.» باوجوداین حملات که اغلب در فضای مجازی صورت گرفت، حمایت تقریباً یکپارچه هواداران استقلال از کاپیتان تیمشان در دو روز گذشته کفه ترازو را به سمت وریا غفوری سنگین کرده است.
آنچه وریا غفوری را پیش هواداران فوتبال و حتی سایر اقشار جامعه متفاوت کرده چهره اعتراضی اوست.کاپیتان استقلال جزو معدود ورزشکاران پرهواداری است که در مناسبتهای مختلف کنش مدنی خودش را رسانهای میکند. صریح الهجه بودن این بازیکن کرد و ساز مخالف زدن با جریانهای رسانهای حاکم بر کشور باعث شده او بهعنوان یک ورزشکار مردمی شناخته شود. غفوری در مسائل مختلفی در چند سال گذشته موضعهای نسبتاً رادیکالی گرفته است. بااینحال خیلیها معتقدند که غفوری صرفاً با انجام این اکتهای بیخطر و پوپولیستی بهنوعی در حال شوآف کردن است. منتقدان وریا میگویند انتقادات او هیچ هزینهای برایش ندارد و در عوض این بازیکن میتواند از مزایای یک چهره مردمی بودن منتفع شود.
انتهای پیام/#