روزنامه وطن امروز نوشت: سال پیش که در جریان برگزاری مراسم اسکار، اعتراضات استیون اسپیلبرگ به روند حضور آثار تولیدشده توسط کمپانی‌های اینترنتی در رسانه‌ها سروصدای زیادی کرد، بسیاری این اعتراضات را آغازی بر رقابت کمپانی‌های قدیم هالیوود با تازه‌‌واردها قلمداد می‌کردند.
ماجرایی که حالا با ورود گسترده‌تر نتفلیکس به عرصه تولید آثار سینمایی، قطعاً باعث ایجاد تنش‌های بیشتری در سینمای آمریکا خواهد شد. نمونه این رقابت را باید در ماجرای اخیر جدایی سازندگان سریال «بازی تاج و تخت» از پروژه تازه «جنگ ستارگان» آن هم به خاطر قرارداد با نتفلیکس مشاهده کرد.
نتفلیکس بازی «جنگ ستارگان» را بهم زد!
دیوید بنیوف و دی‌بی وایس، خالقان سریال «بازی تاج و تخت» در بیانیه‌ای گفتند: «ما عشق جنگ ستارگان هستیم. وقتی جرج لوکاس آنها را ساخت، ما را هم ساخت. اینکه توانستیم درباره آن با او و تیم فعلی صحبت کنیم هیجان یک عمر بود و همیشه مدیون مجموعه‌ای خواهیم بود که همه چیز را تغییر داد اما در یک روز ساعات محدودی وجود دارد و حس کردیم نمی‌توانیم هم به جنگ ستارگان و هم به پروژه‌های نتفلیکس‌مان رسیدگی درستی بکنیم، بنابراین با افسوس از این پروژه‌ها کناره‌گیری می‌کنیم».
این قرارداد در فوریه ۲۰۱۸ اعلام شده بود و بسیاری از دوستداران مجموعه فیلم‌های «جنگ ستارگان» مشتاق دیدن نسخه‌های جدید این مجموعه بودند ولی حالا مشخص نیست سرنوشت این مجموعه بدون حضور خالقان بازی تاج و تخت به کجا خواهد رسید. البته واقعیت آن است که قرارداد وایس و بنیوف با نتفلیکس بعد از یک نبرد شدید مزایده‌ای بین این کمپانی و 2 کمپانی آمازون و دیزنی بسته شده بود و رقم عنوان شده برای این قرارداد حدود 200میلیون دلار است. در این شرایط مشخص است نتفلیکس اجازه نخواهد داد ستاره‌هایش به همین راحتی‌ها وقت خود را صرف پروژه‌های دیگر کنند.
تغییر اکوسیستم اقتصادی سینما با نتفلیکس
نتفلیکس که با جیبی پرپول و یک اکوسیستم اقتصادی تازه وارد جریان تولید آثار سینمایی شده است، اخیرا فیلم «مرد ایرلندی» تازه‌ترین اثر مارتین اسکورسیزی را روانه پرده سینماها کرد؛ اثری که موفقیتش خیال این کمپانی را از سرمایه‌گذاری 160 میلیون دلاری خود راحت کرد.
در واقع نتفلیکس به واسطه آنکه از قوانین اکوسیستم اقتصادی کاملاً متفاوتی پیروی می‌کند، توانسته چنین بودجه‌ای را صرف این فیلم کند. این در حالی است که اگر کمپانی‌های فیلمسازی مثل دیزنی یا پارامونت اینقدر پول را برای یک فیلم خرج کنند، باید دغدغه و استرس بسیاری برای بازگشت سرمایه خود از طریق سینماها داشته باشند.
نتفلیکس با تعریف یک اکوسیستم اقتصادی جدید، معادله سود و زیان در هالیوود را تغییر داده است. در شرایط جدید کمپانی انتظار و نیازی ندارد که با تشویق تماشاچیان به خریدن بلیت و حضور در سینماها درآمدی بیش از هزینه‌ای که برای فیلم خرج کرده به‌دست آورد، بلکه نقشه آن است که تعداد بیشتری از مردم جهان مشترک نتفلیکس شوند. از این نظر وقتی نتفلیکس راضی می‌شود برای اثری همچون «مرد ایرلندی» چنین هزینه زیادی انجام دهد، در واقع بیشتر به دنبال تبلیغ خود از طریق شهرت و اعتبار اسکورسیزی بزرگ است تا به مخاطبان سینما در سراسر جهان این پیام را بدهد که این باشگاه پخش آنلاینی است که قطعاً شما هم دوست دارید در آن عضو شوید.
فیلم‌هایی می‌سازیم که بقیه نمی‌سازند
«فیلم‌هایی می‌سازیم که بقیه نمی‌سازند»؛ این جمله همه حرف نتفلیکس خطاب به منتقدانش است. این کمپانی که سال گذشته با سرمایه‌گذاری بر فیلم «رما» در فصل جوایز سینمایی، بسیاری از جوایز مهم را درو کرده بود، در شرایطی بر این اثر هنری سرمایه‌گذاری کرده بود که اساسا «رما» به لحاظ قواعد مرسوم سینمای آمریکا، اثری کم‌فروش و کم‌مخاطب است و در این شرایط حمایت از تولید آن توسط یک کمپانی فیلمسازی اتفاقی غیرمنطقی است، چرا که منطق بازار مانع چنین سرمایه‌گذاری می‌شود.
اما به نظر می‌رسد نتفلیکس که فعلا در حال معرفی گسترده خود به عنوان یک رقیب جدی در عرصه تولید فیلم است، این فیلم را نیز بدون چشمداشت به فروش آن مورد حمایت قرار داد. نشان به آن نشان که پس از تولید این اثر، موجی از نقدهای مثبت و تعریف‌هایی فراتر از انتظار در ارتباط با این ساخته آلفونسو کوارون، فیلمساز مکزیکی منتشر شد. موفقیت این فیلم در فصل جوایز سینما، سریال خوش‌شانسی‌های نتفلیکس را تکمیل کرد تا این رقیب تازه‌وارد هالیوودی که طی این مدت بارها مورد تقدیر مارتین اسکورسیزی بزرگ قرار گرفته بود، در نقش منجی هالیوود و سینمای هنری آن ظاهر شود.
سیاستی که در راستای همان ماجرای علاقه‌مندسازی مخاطبان برای قرار گرفتن در باشگاه نتفلیکسی‌هاست؛ سیاستی که منجر به مانور روی شعار «ما فیلم‌هایی می‌سازیم که هیچ‌کس دیگری نخواهد ساخت» می‌شود. حتی می‌توان گفت نتفلیکس با حمایت از مارتین اسکورسیزی با آن سابقه درخشان نشان داد وقتی می‌تواند اسکورسیزی را به خودش جذب کند، پس قابلیت و توانایی به کارگیری هر فیلمساز دیگری را نیز دارد.
دعوا بر سر اصل سینما
اما اصل ماجرای نتفلیکس مربوط به شیوه سرمایه‌گذاری عجیب و غریب این کمپانی در عرصه تولید آثار سینمایی و تلاش آن برای نمایش خود به عنوان منجی سینما نیست، بلکه اصل بحث در ارتباط با شیوه توزیع محصولات تولید شده توسط این کمپانی است.
با افزایش مشترکان نتفلیکس و سرمایه‌گذاری دیوانه‌وار این کمپانی در عرصه تولید، بسیاری از کارگردان‌های صاحبنام سینما نیز نسبت به این وضعیت احساس خطر کردند، چرا که فیلم‌های پرهزینه تولید شده توسط این کمپانی عموما به جای پرده سینما، تنها از طریق نتفلیکس و VOD در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرند و این خطری جدی برای جریان تولید فیلم در جهان و البته استقلال و هویت سینما به‌عنوان محلی برای نمایش فیلم است.
البته این شیوه جدید طرفدارانی نیز دارد؛ بسیاری افراد در دفاع از این نحوه توزیع می‌گویند: «مخاطب آزاد است هر زمان و هر جا که می‌خواهد به تماشای فلان فیلم بنشیند». این حرف که البته در ظاهر درست است، با استناد به منطق بازار مطرح می‌شود؛ منطقی که احتمالا غلبه آن در طولانی‌مدت نتیجه‌ای جز تضعیف جریان فیلمسازی کلاسیک و سیستم سنتی پخش فیلم نخواهد داشت.
فیلم‌هایی که برای تلویزیون هستند نه سینما!
درست چند روز بعد از برگزاری نودویکمین دوره مراسم اسکار، خبرهای مختلفی درباره اعتراض استیون اسپیلبرگ، کارگردان مشهور سینمای آمریکا و عضو موثر آکادمی اسکار درباره حضور فیلم‌های تولید شده توسط کمپانی‌های اینترنتی در فصل جوایز سینمایی بویژه جوایز آکادمی اسکار منتشر شد. اسپیلبرگ که البته پیش از این نیز اعتراض خود را نسبت به چنین اتفاقی مطرح کرده بود، اعلام کرد در اعتراض و مخالفت با حضور فیلم‌های شرکت نتفلیکس، در جلسه بعدی مدیران آکادمی در رابطه با این مشکل و برابر بودن فیلم‌های سینمایی و فیلم‌های شبکه‌های سیال در آکادمی اسکار سخن خواهد گفت. حرف اصلی اسپیلبرگ در این زمینه این بود که بین فیلم‌های شبکه‌های سیال مثل نتفلیکس و فیلم‌هایی که در سینما اکران می‌شوند، تفاوت قائل است و از نظر او فیلم‌های شرکت نتفلیکس باید تنها در جایزه امی (جایزه‌ای که فقط به بررسی آثار تولیدشده برای تلویزیون یا فضای مجازی می‌پردازد) شرکت کنند، نه در مراسم سینمایی مثل اسکار.
او در این زمینه گفت: «نمی‌توانم باور کنم فیلم‌هایی که تنها در چند سینما برای کمتر از یک هفته پخش می‌شوند، کیفیت لازم را برای حضور در اسکار داشته باشند»؛ اما در میان همه اعتراضات و مخالفت‌هایی که با صحبت‌های اسپیلبرگ شد، حرف‌های رابرت دنیرو، بازیگر بزرگ سینمای جهان و دوست قدیمی اسپیلبرگ بیش از همه به چشم آمد. دنیرو در جدیدترین مصاحبه خود با «سی‌ان‌ان» درباره ایستادگی اسپیلبرگ و دیگر افراد هالیوود در برابر حضور فیلم‌های محصول نتفلیکس در رقابت اسکار گفت: «نتفلیکس فرصت‌های زیادی را به‌وجود آورده که نباید خیلی ساده از کنار آن گذشت و البته این را هم بگویم که من موافق سالن‌های سینما هستم و به نظرم آنها خیلی مهم و بااهمیت هستند اما همه چیز تغییر می‌کند و ما نمی‌توانیم این تغییرات را پیش‌بینی کنیم. باید به سالن‌های سینما احترام بگذاریم و تلاش کنیم این شیوه فیلم دیدن حفظ شود».
انتهای پیام/#
